Drodzy czytelnicy, w cyklu artykułów pragniemy przybliżyć Wam tematykę związaną z Odnawialnymi Źródłami Energii, tematem jak najbardziej aktualnym w dobie kryzysu energetycznego. Powolne wyczerpanie się zasobów naturalnych w postaci kopalin, gazu ziemnego czy ropy naftowej, zanieczyszczenie środowiska , zmniejszenie emisji CO2 aż do uzależnienia się z dostawą nośników energii przez inne państwa, które w każdej chwili (najlepiej w zimie) mogą ograniczyć ich dostawę, skłaniają nas do zastanowienia się nad korzystaniem z alternatywnych źródeł energii tj. słońca, wiatru, wody czy innych zjawisk geofizycznych zachodzących na kuli ziemskiej niezależnych od nas. Żyjemy na początku XXI wieku, co jeszcze niedawno było opisywane w pismach science fiction to dzisiaj jest możliwe, powstają nowe kierunki kształcenia, nowe technologie i materiały. Wszystko to sprawia że i my jesteśmy zmuszeni do ciągłego dokształcania gdyż wszystkie te nowości mają nam ułatwić i uprzyjemnić życie.
Największym źródłem nieograniczonej, darmowej i czystej energii jest SŁOŃCE.
W dzisiejszym artykule mamy przyjemność przedstawić Państwu tematykę ogrzewania słonecznego. Energia promieniowania słonecznego występuje powszechnie i bez granic, wysyłając w ciągu 14 dni do powierzchni Ziemi tyle energii ile wynosi całoroczne zapotrzebowanie energetyczne naszej planety. Energia promieniowania słonecznego jest energią o ogromnym potencjale, a jej zasób jest praktycznie niewyczerpalny – wystarczy na ok 5 mld lat. Słońce przesyła codziennie do powierzchni Ziemi potężne ilości energii. W górnej warstwie atmosfery napromieniowanie wynosi około 1,39 kW/m2 , a do skorupy ziemskiej dociera promieniowanie o wartości maksymalnie ok. 1,00 kW/m2 . Roczna gęstość promieniowania słonecznego w Polsce na płaszczyznę poziomą waha się w granicach 950 – 1250 (kWh/m2 ) natomiast średnie nasłonecznienie wynosi 1600 godzin na rok. Około 80% całkowitej rocznej sumy nasłonecznienia przypada na sześć miesięcy sezonu wiosenno-letniego, od początku kwietnia do końca września, przy czym czas operacji słonecznej w lecie wydłuża się do 16 godz./dzień, natomiast w zimie skraca się do 8 godzin dziennie.
Energia słoneczna to darmowe źródło ciepła, które jesteśmy w stanie efektywnie wykorzystać w naszej strefie geograficznej przy zastosowaniu kolektorów słonecznych o bardzo wysokiej sprawności. Kolektorami słonecznymi jako urządzeniami powszechnego użytku zaczęto się interesować na świecie w latach 70-tych minionego stulecia po kryzysie paliwowym. W Europie urządzenia wykorzystujące energię słoneczną są wykorzystywane z powodzeniem już od wielu lat i mają coraz większy udział w bilansach energetycznych tych państw. Zwłaszcza w Niemczech (gdzie panują podobne do Polskich warunki heliocentryczne), Hiszpanii, Włoszech i Grecji ale nawet w krajach skandynawskich. W Niemczech rząd federalny intensywnie realizuje program miliona dachów pokrytych kolektorami, poprzez prosty system dopłat bezpośrednich do każdego m2 kolektora. Kolektory słoneczne wykorzystują ponad połowę całkowitego promieniowania słonecznego docierającego do powierzchni ziemi.
Energia promieniowania słonecznego jest od wielu lat wykorzystywana za pomocą ogniw fotowoltaicznych i kolektorów słonecznych. Jednak powszechne zastosowanie tych urządzeń w domach nastąpiło wskutek spadku ich cen, co stało się możliwe dzięki postępowi technologicznemu i umasowieniu produkcji.
Systemy dobrze zaprojektowane i wykonane mogą zabezpieczyć 60% – 65% potrzeb ciepłej wody użytkowej oraz dostarczyć 20% – 30% energii cieplnej do ogrzewania. Odpowiednio zaprojektowany układ wykorzystujący energię słoneczną to nie tylko oszczędność gazu,węgla czy drewna przeznaczonego do produkcji ciepłej wody użytkowej ale również wspomaganie pracy instalacji centralnego ogrzewania. Instalacja solarna w każdym domu jednorodzinnym to zmniejszenie emisji dwutlenku węgla do atmosfery o ponad pół tony.
Korzyści ze stosowania systemu solarnego jest wiele:
a) oszczędność energii niezbędnej do ogrzania wody użytkowej i pomieszczeń, nawet do 60% w ciągu roku
b) uniezależnienie się od podwyżek cen nośników energii
c) wykorzystanie energii w pełni ekologicznej, bez emisji dwutlenku węgla (CO2)
d) wzrost wartości nieruchomości
e) żywotność i trwałość systemu, ponad 15 lat
f) łatwość montażu w istniejącej zabudowie i nowych obiektach
g) prosta obsługa, możliwość automatycznej regulacji temperatur
h) możliwość montażu instalacji kolektora na ścianach i dachach budynków lub w ich otoczeniu np. ogrodach.
i) wygoda i oszczędność czasu (nie trzeba dokładać do pieca … 😉
j) jest to system pracujący całkowicie bez obsługowo.
Dofinansowanie: Niestety na dzień dzisiejszy nie ma jasnej, spójnej i przejrzystej polityki Państwa w zakresie dofinansowania inwestycji kolektorów słonecznych. Poszczególne gminy w swoich budżetach przeznaczają środki na tego typu inwestycje ale jest to bardzo zróżnicowane na terenie całego kraju. Instalacje z kolektorami słonecznymi mogą być dofinansowane ze środków instytucji ochrony środowiska. Dofinansowanie może być udzielone w formie dotacji, preferencyjnego kredytu ze środków Banku Ochrony Środowiska, lub umorzenia części kredytu z funduszu termo modernizacyjnego Banku Gospodarstwa Krajowego. Oprócz wymienionych wyżej instytucji należy wymienić fundusze dla firm lub dużych inwestorów instytucjonalnych (fundusze unijne, ekofundusz, NFOŚiGW). Stosunkowo najprostszym i najkrótszym źródłem uzyskania dofinansowania jest preferencyjny kredyt z Banku Ochrony Środowiska.
W kolejnych artykułach przedstawimy zagadnienia dotyczące fotowoltaiki, pomp ciepła czy energii wiatru. Jeszcze wiele powinniśmy i możemy zrobić dla poprawy stanu naszego środowiska.